Slaapproblemen

Iedereen slaapt wel eens minder goed. Je gaat te laat naar bed of hebt ergens door wakker gelegen. Je bent de volgende dag suf en moe, je concentratievermogen en geheugen worden minder of je lontje is korter. Maar een nachtje slecht slapen is helemaal geen ramp. Meestal komt dat vanzelf weer goed.

Als het langer duurt is het een heel ander verhaal. Immers slaap heb je nodig om geestelijk uit te rusten en je brein en lijf gezond te houden. Niet (goed) slapen en je daar zorgen over maken kan een vicieuze cirkel van slaapproblemen en chronische klachten geven.

Slaapproblemen / insomnia
Officieel spreken we van slaapproblemen, slapeloosheid of insomnia als je drie of meer nachten per week niet goed slaapt en dit langer duurt dan drie maanden achter elkaar. En als je er overdag last van hebt/minder goed kunt functioneren.

De International Classification of Sleep Disorders (ICSD) is een classificatiesysteem voor slaapstoornissen. Hierin worden de verschillende slaapstoornissen ingedeeld in verschillende categorieën: slaapstoornissen door lichamelijke problemen en subjectieve, gedragsmatige, slaapstoornissen.

Slaapstoornissen door lichamelijke problemen

Er zijn slaapstoornissen die komen door een aantoonbaar (lichamelijk) probleem. Je zou ze de “harde” slaapproblemen kunnen noemen, zoals:

• slaapapneu
• restless leggs syndrome
• parasomnieën
• nacrolepsie

Slaapapneu
Slaapapneu is een ademhalingsstoornis waarbij de ademhaling gedurende een korte periode vertraagt of zelfs stopt doordat de keel toe klapt. Als reactie hierop moet het lichaam zich inspannen om zuurstof te krijgen, in plaats van te kunnen rusten. Mensen die lijden aan slaapapneu zijn daarom overdag vaak vermoeid. Slaapapneu verstoort niet alleen het ritme van je slaapcycli, het verhindert ook de toevoer van zuurstof in je bloed. Op langere termijn kan het daarom leiden tot verhoogde bloeddruk en mogelijk een hart- of herseninfarct. Luid snurken kan een indicator zijn van slaapapneu. Meestal wordt deze aandoening overigens veroorzaakt door zwaarlijvigheid.

Restless legg syndrome
Bij rusteloze benen lukt het jw niet om je benen stil te houden. Het geeft een vervelend gevoel, tintelingen of kriebel in de onderbenen. Door de benen te bewegen verdwijnt het vervelende gevoel even. De klachten ontstaan na lang zitten, vooral ’s avonds bij het inslapen en ‘s nachts. Hierdoor wordt de slaap verstoord.

Parasomnieën
Deze komen ook geregeld voor. Dit zijn ongewenste gedragingen die zich voordoen tijdens het slapen, zoals slaapwandelen, tandenknarsen, praten in je slaap of nachtmerries. Meestal zijn deze vrij onschuldig. Ze komen het vaakst voor bij kinderen en verdwijnen doorgaans met het opgroeien. Bij volwassenen zijn parasomnieën meestal stressgerelateerd.

Narcolepsie
Dit is een aandoening waarbij je plots, ongecontroleerd in slaap valt. Ze komt niet zo vaak voor, maar kan erg gevaarlijk zijn en is bovendien sociaal erg problematisch. Narcolepsie gaat soms ook gepaard met hallucinaties en tijdelijke spierverlamming.

Deze ‘harde’ slaapproblemen worden over het algemeen door een arts of slaapcentrum behandeld.

Subjectieve slaapstoornissen

Er zijn ook subjectieve of gedragsmatige slaapstoornissen. Je zou ze de “zachte” slaapproblemen kunnen noemen: Deze slaapproblemen kunnen behandeld worden door een gespecialiseerde fysiotherapeut oftewel een slaapcoach.

• Slecht inslapen (eventueel met de neiging te lang uit te slapen)
• Slecht doorslapen
• ‘s Nachts te lang wakker liggen
• ‘s Morgens te vroeg wakker worden

Als je daarbij het gevoel hebt dat je onvoldoende uitgerust bent en niet goed kunt functioneren spreken we van slapeloosheid of insomnia.

Slaapmedicatie
In het geval van slapeloosheid wordt er nog al te vaak slaapmedicatie voorgeschreven. Slaapmedicatie kan een oplossing zijn om een korte periode van enkele weken door te komen, op langere termijn werken ze tegendraads. Ze zijn immers verslavend en er treedt zeer snel gewenning op. Gebruik slaapmedicatie liever niet en alléén in overleg met je arts.

Goed slapen is een van de drie pijlers onder een gezond leven, even belangrijk als gezond eten en regelmatig bewegen. 

Wat kun je zelf doen?
Een goede nachtrust begint eigenlijk al overdag; en met een vast slaapritueel. We noemen dit slaaphygiëne. Lees hier alvast de tips om lekker te slapen.

Wanneer slapeloosheid behandelen door een slaapcoach?
Het is zinvol een slaapcoach te raadplegen als het slaapprobleem langer dan drie weken duurt. En zeker als de slaapproblemen samen gaan met (chronische) pijn of klachten, zoals hoofdpijn, concentratieproblemen of oorsuizen.

Door middel van praktische, deskundige adviezen helpt fysio de hoofdzaak mensen natuurlijk beter slapen.  Maar er zijn ook mensen die de achtergronden graag begrijpen . Hier geef ik meer uitleg over ‘normale slaap’, de slaapfases en het slaap/waak-ritme. 

 Wil je meer lezen over slaaptherapie bij fysio de hoofdzaak? Klik hier.…